Định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT không phải ngày một ngày hai mà là cả một quá trình. Ngay khi bước chân vào ngưỡng cửa cấp 3, các em học sinh đã nên xây dựng cho mình một lộ trình học tập đúng đắn và tìm hiểu khả năng, sở thích bản thân để chọn hướng đi phù hợp nhất cho mình. Từ đó, hạn chế những rủi ro đến từ việc chọn trái ngành, trái nghề dẫn đến mất phương hướng làm lỡ dở hương lai.

Vai trò của định hướng nghiệp cho học sinh THPT

Tại các quốc gia phát triển, nền giáo dục của họ rất quan tâm đến việc định hướng nghề nghiệp cho tương lai của học sinh THPT. Trong đó, chú trọng đến việc tăng các buổi ngoại khoá để các em được trải nghiệm nhiều công việc. Từ đó, giúp bản thân biết được mình thích và hợp với ngành nghề nào.

Tuy nhiên ở Việt Nam, giáo dục chủ yếu chỉ tập trung vào lý thuyết, việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT vài năm trở lại đây mới được chú ý. Từ sự thay đổi này, chúng ta thấy hướng nghiệp sớm mang đến rất nhiều lợi ích đó là:

• Đối với học sinh: Hướng nghiệp sớm giúp các em xây dựng được cho mình lộ trình học tập rõ ràng. Từ đó, phát huy được thế mạnh cũng như năng lực của bản thân. Đi đúng đường, chúng ta sẽ tiết kiệm thời gian và tiền bạc để đến với thành công nhanh hơn.
• Đối với các đơn vị doanh nghiệp: Có thể tuyển dụng được lao động có chuyên môn cao để đặt vào đúng phòng ban tại công ty. Tránh thiếu hụt nguồn nhân lực có tay nghề cao.
• Đối với xã hội: Giảm tình trạng mất cân đối nguồn nhân lực tại Việt Nam.

Thời điểm nào nên định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT

Định hướng nghề nghiệp không khi nào là quá sớm. Trong đó, giai đoạn vàng để thực hiện định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT đó là cấp 3 vì đây là cấp học cuối cùng của chương trình đào tạo phổ thông quốc gia.

Đặc biệt, học sinh cấp 3 đã có sự trưởng thành trong suy nghĩ, nhận thức và năng lực cũng cao hơn. Các em sẽ biết mình thích gì, khả năng của mình ra sao, phù hợp với ngành nghề nào để chọn hướng học tập và thi cử cho mình.

10 bước giúp định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT chọn đúng nghề

Vậy làm sao để định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT một cách chính xác nhất? Ngay sau đây sẽ là 10 bước giúp bạn biết mình nên làm gì và phải làm gì để chọn học đúng ngành và làm đúng nghề.

Xác định rõ xem bản thân mình có những điểm mạnh gì

Bước đầu tiên và quan trọng nhất mà các bạn cần làm đó là xác định rõ điểm mạnh mà mình sở hữu. Điều này giúp chúng ta có thể trả câu hỏi: “Tôi nên chọn nghề gì trong tương lai”.

Mỗi nhóm ngành sẽ lại có những đặc trưng riêng và yêu cầu người làm việc phải có những tố chất khác nhau. Bạn có thể tự khám phá khả năng bản bằng cách thực hiện các bài test trên mạng và tham khảo ý kiến, tư vấn của người khác.

Sở thích của bản thân

Chọn theo học hay làm bất cứ ngành nghề nào đi chăng nữa thì yếu tố “yêu thích” cũng vô cùng cần thiết. Đây được xem là “kim chỉ nam” giúp việc chọn nghề của các bạn học sinh cấp 3 chính xác hơn. Bởi chúng giúp bạn gắn bó với công việc này một cách lâu dài và có sự sáng tạo, tâm huyết với nghề.

Bản thân mình có phù hợp với ngành nghề mình theo đuổi không?

Hướng nghiệp cũng nên cân nhắc dựa trên sự phù hợp của bản thân đối với ngành nghề đó. Điều này được căn cứ dựa trên điều kiện gia đình và bản thân từng người.

Chúng ta cần cân nhắc dựa trên yếu tố tài chính để chọn em nên học Cao đẳng hay Đại học. Bên cạnh đó, bạn cũng phải xem năng lực và tính cách của bản thân có phù hợp với môi trường làm việc của nghề nghiệp đó không. Ngoài ra, sức khoẻ cũng là điều mà bạn phải chú ý.

Xem thêm: >>> Không có bằng cấp 3 thì học nghề gì có thu nhập “khủng”

Xu hướng phát triển nhân lực ngành nghề mình chọn

Người biết nhìn xa trông rộng chắc chắn là người thành công. Hãy dành thời gian để tìm hiểu và nghiên cứu về xu hướng phát triển nghề nghiệp trong tương lai.

Các ngành hot ở thời gian hiện nay trong 4 năm tới, sau thời gian bạn ra trường thì việc thừa nhân lực là tất yếu. Chúng ta nên tham khảo thông tin từ báo chí và theo dõi, phân tích xu hướng chọn ngành của học sinh để thấy được bức tranh tổng thể này.

Dành thời gian tìm hiểu về ngành nghề mình chọn

Định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT đúng đắn cũng yêu cầu bạn phải hiểu rõ về ngành mà mình chọn. Rất đơn giản, hiện nay, trên internet hoặc các diễn đàn có rất nhiều thông tin về xu hướng phát triển, tỉ lệ cạnh tranh, thu nhập bình quân… Từ đó, chọn cho mình hướng đi đúng đắn.

“Làm đẹp” cho hồ sơ của mình

Sau khi đã xác định được nghề nghiệp mà mình muốn học và theo đuổi, các bạn học sinh hãy lên kế hoạch học tập một cách phù hợp. Đồng thời, tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội, ngoại khoá để “làm đẹp” cho hồ sơ của mình. Đặc biệt là đối với những bạn học sinh có ý định du học.

Trải nghiệm thực tế đối với ngành nghề mình yêu thích

Việc cọ xát thực tế cũng như cho bản thân những trải nghiệm giúp việc định hướng nghề nghiệp của các bạn học sinh THPT nhanh hơn và vững chắc hơn. Hiện nay, có rất nhiều các buổi thực hành hướng nghiệp được các trường đại học và doanh nghiệp tổ chức. Từ đó, giúp các em học sinh đánh giá năng lực của mình chính xác nhất.

Thông qua các chương trình này, bạn sẽ có cơ hội gặp gỡ, giao lưu với các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực mình đang quan tâm. Từ việc lắng nghe những trao đổi và chia sẻ của họ, bạn sẽ “vỡ” ra được nhiều điều.

Chuẩn bị phương án thứ 2

Không phải cứ định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT từ sớm và chuẩn là sẽ thành công. Vì thế, đối với ngành nghề mình yêu thích, bạn nên có nhiều phương án học tập khác nhau. Ví dụ như ngành Báo chí, Học viện Báo chí và Tuyên truyền là nơi đào tạo hàng đầu. Tuy nhiên, nếu năng lực của bạn không thể thi đỗ, chúng ta cso thể cân nhắc sang khoa Báo của Đại học Khoa học – Xã hội và Nhân văn, Đại học Văn hoá…

Vượt qua rào cản của gia đình

“Cha truyền – con nối” là một định kiến tại Việt Nam. Trong nhiều gia đình Việt, phụ huynh định hướng, thậm chí là ép buộc con cái của mình phải theo ngành mà bố mẹ đã vạch sẵn.

Đây không phải là điều vô cùng trân quý vì không phải ai cũng may mắn như vậy. Chúng là bàn đạp giúp bạn có nghề nhanh chóng hơn. Nhưng nếu không có niềm đam mê thì bạn nên có quan điểm rõ ràng để gia đình thấu hiểu và ủng hộ.

Trang bị cho mình thêm nhiều kỹ năng cần thiết

Không chỉ trang bị cho mình kiến thức, kỹ năng mềm cũng rất cần thiết đối với mỗi người khi muốn làm một ngành nghề nào đó. Mỗi ngành nghề sẽ lại yêu cầu những kỹ năng mềm khác nhau. Bạn hãy tìm hiểu xem ngành mình thích cần có kỹ năng gì để trau dồi cho bản thân mình.

Để hiểu rõ bản thân có gì và cần phát triển thêm gì bạn nên tham gia các bài test trên mạng như: trắc nghiệm tính cách Holland, trắc nghiệm MBTI, trắc nghiệm Big Five…

Có thể thấy việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT vô cùng quan trọng và không hề dễ dàng. Hy vọng, với những gì Vnedu chia sẻ đã giúp bạn biết cách để định hướng nghề nghiệp chính xác nhất cho bản thân mình.